Yağlı Boya Nedir, Özellikleri ve Çeşitleri Nelerdir?

yağlı boyalar
Yağlı boyalar

Bu yazımızda yağlı boya nedir, yağlı boyalar nasıl kullanılır, yağlı boyalar nerelerde kullanılır? anlattık. Ayrıca, yağlı boyanın inceltme, kuruma, uygulama ve diğer teknik özelliklerinden bahsettik. Bu sayede, yağlı boyaları kullanmaya başlamadan önce sizin için uygun olup olmadığını öğrenebilirsiniz.

Yağlı Boya

Yağlı boya ne demek?
Yağlı boya nedir?

Yağlı boyalar, sentetik esaslı boyalardır. Sentetik boyalar, halk arasında “yağlı boya” adıyla bilinir. Kuruyana kadar koku yayar ve geç kurur. Bu nedenle, de çok tercih edilmez.

70,80 ve 90’lı yıllarda çok kullanılıyordu. Fakat, günümüzde kullanımının çok azaldığını görüyoruz. Artık, her ne kadar kurşunsuz yağlı boyalar üretilse de; yine de yağlı boyanın satışı ve kullanımı günümüzde azalmıştır.

Uygulamasının zor olması, geç kuruması ve uzun süre koku yayması yağlı boyanın zamanla kullanımının azalmasının başlıca nedenlerindendir.

Yağlı Boya Nedir?

Yağlı boyalar, sentetik esaslı, solventli, geç kuruyan genel amaçlı boyalardır. Diğer adı sentetik boyadır. Tüm markalarda teneke kutularda satışa sunulur. Türkiye’de üretilen sentetik boyalar, sentetik tiner ile inceltilerek kullanılır. Fakat, bazı ithal ürünlerin kullanıma hazır olduğunu görüyoruz.

Yağlı Boya Çeşitleri Nelerdir?

yağlı boyanı çeşitleri
Yağlı boya çeşitleri

Genel olarak yağlı boyaları parlaklığına göre üçe ayırabiliriz.

  1. Parlak yağlı boyalar. (Enamel)
  2. Yarı mat yağlı boyalar.
  3. Mat yağlı boyalar.

Parlak Yağlı Boyalar

Parlak yağlı boyalar en çok bilinen ve kullanılan yağlı boya türüdür. Parlaktır. Işığı yansıtır. Oldukça kaygan bir yüzeyi vardır.

Parlak yağlı boyalar, Türkiye’de an çok genel maksatlı boyama işlerinde kullanılıyor. Demir, metal, ahşap, duvar taş gibi malzemeleri tutsa da; en çok metal ve ahşap malzemeleri boyamak için kullanılır.

Herhangi bir yüzeye boya yapmak için akla gelen ilk boya parlak yağlı boyadır. Evde ufak tefek tamirat işleri için, küçük objeleri boyamak için, doğalgaz borularını boyamak için, eski tip kapıları boyamak için parlak yağlı boyalar sık sık tercih edilir.

Yarı Mat Yağlı Boyalar

Yarı mat yağlı boyalar. Yüzeyde hafifçe bir parlaklık oluşturur. Parlak ve mat yağlı boyanın arasında kalan hafif bir canlılığı olan yağlı boya türüdür.

Yarı mat yağlı boyalar, parlak yağlı boyalar gibi neredeyse tüm yüzeylere tutabilir. Fakat, geçmişte Türkiye’de en çok duvar boyamak için kullanılırdı. Günümüzde su bazlı boya teknolojisinin gelişmesi ile yerini su bazlı ipek mat ve yarı mat duvar boyalarına bırakmış olsa da; nadir olarak bazı evlerde hala kullanılıyor.

Mat Yağlı Boyalar

Mat yağlı boyalar, tamamen mat görünümde yani parlaklığı olmayan boyalardır. Işığı yansıtmazlar. Parlak ve yarı mat yağlı boyalarda olduğu gibi bir çok yüzeye tutar.

Mat yağlı boyalar, dekoratif boyalardır. En az kullanılan yağlı boya türüdür. Eğer dalgalı, eğri, kıvrımlı bir eşya veya duvar boyayacaksanız, tam mat yağlı boyalar tam size göre olabilir. Çünkü boyandığı yüzeyde fırça ve rulo izini göstermez.

Mat yağlı boyaları evinizde çeşitli eşyaları boyamak için, biblo ve süs eşyalarını boyamak için, doğalgaz borularını boyamak için kullanabilirsiniz. Tercihen kapı ve duvarlar için de kullanılabilir.

Yağlı Boyanın Özellikleri

yağlı boyanın özellikleri
Yağlı boyanın özellikleri

Aşağıda yağlı boyanın (sentetik boya) en önemli özelliklerini sıraladık. Sentetik boya kullanmaya başlamadan önce, size faydalı olacağını umuyoruz.

  • Geç kurur. (Tam kuruması 48 saati bulabilir.)
  • Solventlidir. (Kuruma esnasında havaya solvent yayar.)
  • Genel amaçlı bir boyadır. (Neredeyse tüm malzemeleri boyamak için kullanılıyor.)
  • Parlak, yarı mat veya mat olarak üretilebilir.
  • Yüzeyde sert bir tabaka oluşturur. Yağlı boyalar esnek boyalar değildir. Kuruduktan sonra sert bir tabaka oluşturur. Bu nedenle, esnemeyen sert yüzeylerde kullanımı daha uygundur. Esnek yüzeylerde çatlama yapabilir.

Yağlı Boya İnceltme

Yağlı boya inceltme
Yağlı boya inceltme

Yağlı boyaların inceltilmesi genel olarak sentetik tiner ile yapılır. Üretici markalar, kendi ürünü için en uygun inceltme oranını ambalajının arkasında belirtmiştir. Fakat, inceltme oranı tüm markalarda benzerlik gösterir.

Yağlı boyaların nasıl inceltilmesi gerektiğini ve oranını aşağıda detaylıca anlattık.

Yağlı Boya Neyle İnceltilir?

Yağlı boya neyle inceltilir? Yağlı boyaların diğer adı sentetik boyalardır. Dolayısıyla sentetik tiner ile inceltmeniz gerekiyor. Ayrıca, inceltmek için kokusuz tiner de kullanabilirsiniz.

Yağlı Boya Nasıl İnceltilir?

Yağlı boyanın tiner ile inceltme oranı, her markada ambalajının arkasında yazar. Bu oran yaklaşık olarak %15 dir. Sentetik tineri, yağlı boyaya katarak iyice karıştırın.

Yağlı Boya Tinerle Nasıl İnceltilir?

Eğer yağlı boyanızı nasıl incelteceğinizden emin değilseniz, %10 dan fazla tiner kullanmayın. Ayrıca, “pistol” boya tabancası ile boyama yapacaksanız ilave olarak daha fazla tiner karıştırabilirsiniz. (%20-%30)

Yağlı Duvar Boyası Nasıl İnceltilir?

Yağlı duvar boyaları da diğer yağlı boyalar ile aynıdır. Sadece parlaklıkları farklıdır. (Yarı mat) Bu nedenle, inceltme oranını da yine %15-%25 arası yapabilirsiniz.

Yağlı duvar boyanıza ne kadar az tiner katarsanız, o kadar iyi kapatacaktır. Fakat, rulonun rahat dönmesi için de bir miktar tiner gereklidir. “Katlar arası en az 24 saat beklemeyi ihmal etmeyin.”

Yağlı Boya Tinersiz Kullanılır Mı?

yağlı boyaya ne katılır
Yağlı boya tinersiz kullanılır mı?

Yağlı boyalar tinersiz kullanılır mı? Evet, yağlı boyanızı tinersiz de kullanabilirsiniz. Böylece, boyanın örtme gücü artacak fakat, kuruma süresi uzayacaktır. Ayrıca, rulonun rahat dönmesi için tiner kullanabilirsiniz.

Yağlı Boyaya Neden Tiner Katılır?

Yağlı boyalara neden tiner katılır? Türkiye’de yağlı boyalar tiner ile inceltilerek kullanılıyor. Üretici firmalar bir miktar tiner ilave etmeyi öneriyor. Böylece, kalın olan yağlı boyalar, daha sıvı bir hal alarak daha rahat sürülebilir ve daha hızlı kurur.

Özellikle rulo kullanımında tiner, rulonun daha rahat dönmesini sağlar. Tabanca kullanımında ise, boyanın boya tabancasından daha rahat geçmesi sağlanır. Fakat, boyanın örtme gücü bir miktar düşecektir.

Yağlı Boyaya Su Katılır Mı?

Yağlı boyalara su ilave edilmez. Su ilavesi, boyayı bozacak ve ayrışmasına neden olacaktır. Ayrıca, uygulanacak yüzeyde tutunma problemleri ortaya çıkaracaktır.

Yağlı Boya Nasıl Yapılır?

yağlı boya kullanımı
Yağlı boya nasıl yapılır?

Yağlı boyayı nerede kullanırsanız kullanın, katlar arası bekleme süresine dikkat etmelisiniz. Ayrıca, sentetik tiner ile inceltmelisiniz. Doğru rulo fırça ve rulo seçimi de önemlidir. Parlaklığı nasıl olursa olsun, “parlak, yarı mat veya mat” kullanılışı aynıdır. Detaylı açıklamayı ayrı ayrı başlıklar halinde aşağıda anlattık.

Yağlı Boya Nasıl Hazırlanır?

  • Yağlı boyanızı geniş bir kaba boşaltın.
  • Üzerine yaklaşık olarak %15 sentetik tiner ilave edin. (Boya tabancası ile uygulama yapacaksanız, %25-30 tiner ilave edebilirsiniz.)
  • Yağlı boyanız 0.75lt, 2,5lt. ise 5 dakika; 7,5 litre veya 15 litre ise, en az 15 dakika karıştırın. Karıştırmak için, metal, plastik veya ahşap bir karıştırma çubuğu kullanabilirsiniz. Ayrıca, yağlı boyanız büyük ise matkap ucuna takılan karıştırma aparatlarını kullanabilirsiniz.
  • Yağlı boyanızı ihtiyacınız kadar inceltin. Yani, kullanmadığınız yağlı boyayı inceltmeyin ki, uzun süre saklayabilesiniz.
  • İncelttiğiniz yağlı boyayı kısa sürede kullanmaya çalışın. Eğer, birkaç gün veya birkaç hafta sonra tekrar kullanmak isterseniz, bir çubuk ile tekrar karıştırın. Tineri az ise tekrar ilave edin.

Yağlı Boya Nasıl Kullanılır?

Yağlı boyaları fırça rulo veya boya tabancası ile kullanabilirsiniz. Fırça girintili yerlere ulaşabilir. Düzgün zeminlerde rulo kullanabilirsiniz. Boya tabancası ile daha hızlı boyamanızı sağlar. Yağlı boya kullanırken dikkat etmeniz gerekenleri aşağıda detaylıca anlattık.

Yağlı Boya Kullanımı

  • Yüzeyde kir, pas, yağ varsa temizleyin.
  • Temizlikten sonra, yağlı boyayı uygulacağınız yüzeyi kuru bez ile silin.
  • Yüzey renkli ise, 1 kat sentetik astar uygulayın. Sentetik astar, alt rengi kolay kapatır. Ayrıca, boyanın yüzeye çok daha iyi tutmasını sağlar.
  • Astarı uyguladıktan sonra 1 gün bekleyin.
  • İlk kat yağlı boyayı uygulayın.
  • 24 saat kurumasını bekleyin. (Ortam çok soğuk ise 48 saat bekleyin.)
  • İkinci kat uygulamayın da 24 saat sonra yaptıktan sonra, yağlı boyanın kurumasın bekleyin.

Yağlı Boya Nerelerde Kullanılır?

yağlı boyalar ile ne boyanır
Yağlı boyalar nerelerde kullanılır?

Yağlı boya nerelerde kullanılır? Yukarıda yağlı boyalar ile neredeyse tüm yüzeyleri boyayabileceğinizden bahsetmiştik. Evet bu doğru. Fakat, yağlı boyaların kullanımının en uygun olduğu yüzeyler sert yüzeylerdir.

Yağlı boyalar esnek bir yapıda olmadığı için, esnek yüzeylere uygulandığında çatlama yapabilir. Bu nedenle, metal, taş, duvar, beton gibi yüzeyler yağlı boyalar için daha uygundur.

Yağlı Boya İle Neler Boyanır?

Yağlı boya ile ne boyanır? Yağlı boyalar ile yumuşak köpükler ve süngerler hariç, neredeyse her şeyi boyayabilirsiniz. Sert ve esnemeyen bir yüzey olmasında dikkat edin. Yağlı boyalar, esnek boyalar değildir.

Örneğin, sert ve yumuşak plastik malzemeleri yağlı boyalar ile boyayabilirsiniz. Fakat, yumuşak plastiklere yağlı boya tutsa da; bir süre sonra çatlayacaktır. Plastik malzemeleri boyamak için, linke tıklayarak “Plastik nasıl boyanır?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Daha önce boyanmış bir yüzeyde hangi boya olursa olsun, yağlı boyalar tutacaktır. Sentetik boya, su bazlı boya, akrilik boya, selülozik boya, lake boya v.b. Fakat, aşırı parlak ve kaygan yüzeye boya yapmadan önce, (lake boya, mdf kaplama v.b.) 1 kat sentetik astar yapmalısınız. Bu sayede, yağlı boyanız daha iyi yapışacaktır.

Yağlı boyalar ile ev boyamayı düşünüyorsanız, linke tıklayarak “Ev boyama teknikleri” yazımızı okuyabilirsiniz.

Yağlı Boya İle Ne Boyanır?

  • Metal (Boyalı veya boyasız metal)
  • Plastik (Sert plastik malzemeler için daha uygundur.)
  • Ahşap (Her türlü ahşap, tahta, boyalı veya boyasız ahşap, mdf, mdf kaplama, sunta, sunta kaplama
  • Duvar (İç ve dış cephe duvarları. (Yağlı boyalar dış cephe duvarlarına tutsa da, dış cephe boyası daha uygundur.)
  • Tuğla
  • Briket
  • Taş
  • Beton (Betonda zemin ve duvara tutsa da, zemin için zemin boyası dış duvar için dış cephe boyası kullanmanız daha sağlıklı olacaktır.) Beton bir zemin veya duvarı boyamak istiyorsanız, linke tıklayarak, “Beton zemin boyama, beton duvar boyama” yazımızı okuyabilirsiniz.

Benzer Yazılar

4 Yorum

  1. Şu kötü tinerli kokusu nasıl giderilir peki ? Evi tinerli boyatalı 3 gün oldu camlar full açık hala gözlerim yanıyor ? Boğazımız kuruyor ? Yaptırğımızda bin pişman olduk. Camllar full açık ama hala kokusu geliyor burnum tıkandı bu boya kokusu yüzünden. Evde ne yapılırda giderilir bu koku acaba ?

Yorum Yapın

Lütfen yorumunuzu yapın!
Lütfen isminizi buraya giriniz

İlginizi Çekebilir