Ahşap Neyle, Nasıl Boyanır?

Ahşap boyama denilince bir çoğumuzun aklına, hobi boyaları ile küçük ahşap objeleri boyamak gelebilir. Fakat, ahşap boyama tekniği çok daha geniş kapsamlı bir iştir. Ahşap boyamak, gerek ağaç türleri, gerekse boya çeşitleri açısından, çok zengin bir konudur.

Bu yazımızda, çevremizde en çok kullandığımız ahşapları korumak ve renklendirmek, için farklı boya türleri ile ahşap boyama tekniklerini derledik. Vernik ile ahşap nasıl boyanır, sprey boya ile ahşap nasıl boyanır, akrilik boya ile ahşap nasıl boyanır ve selülozik boya ile ahşap nasıl boyanmalıdır? detaylı bir anlatımla yazdık.

Ahşap Boyama Teknikleri

Ahşabı hayatımızın bir çok alanında kullanıyoruz ve ahşabı kullanırken onu hem doğal hali ile seviyoruz hem de rengarenk boyayarak hayatımıza renk katıyoruz. Bu nedenle, ahşabı boyamak bizim için her zaman çok önemli olmuştur.

Kullandığımız ahşap objeleri zaman zaman korumak için; zaman zaman renklendirip dekoratif obje veya mekanlar oluşturmak için boyuyoruz.

Ahşap kapı, pencere, ahşap bank, ahşap süpürgelik, ahşap doğrama, ayrıca birçok ahşap süs eşyaları hayatımız boyunca boyayıp kullandık. Ne kadar çok ahşap obje boyuyoruz değil mi?

Doğru boya ve ve boyama tekniği ile bizim için değerli ahşapların ömrünü uzatabilir ve daha dayanıklı olmasını sağlayabiliriz.

Ahşap boyama tekniklerine geçmeden önce, farklı ağaç türleri olduğunuz hatırlatmakta fayda var. Aslında ahşabın türü, ahşabı verniklerken veya boyarken farklı uygulamalar yapmamızı gerektirebilir.

Daha detaylı açıklamak gerekirse; bazı ağaçlar sert, bazıları da yumuşak olabilir. Dolayısıyla, bazı ahşap türleri boyayı diğerlerinden daha çok emecektir.

Biz ağaç türlerine fazla girmeden, çevremizde en çok kullandığımız ahşap mobilya ve eşyaları boyamak için hangi boyaların uygun olduğuna değindik. Yani, hangi boyalar ile ahşabı boyayabileceğinizi aşağıda anlattık.

Ahşap Neyle Boyanır?

Ahşap neyle boyanır? Bir ahşabı boyarken, ilk dikkat etmemiz gereken şey; ahşabın üzerinde daha önce hangi işlemlerin yapıldığıdır. Yani, ahşap boyalı ise farklı bir işlem uygulanır. Boyalı değilse, farklı bir boyama tekniği ile boyanabilir.

Hatta, ahşap boyama yaparken daha önce ahşabın hangi boya ile boyandığı önemlidir. Çünkü, her boya her boyanın üzerine uygulanmaz. Fakat, tüm boya çeşitleri ile ahşapbı boyaybilirsiniz. dikkat etmiz gerekn nokta ahşabın üzerindeki uygulamalardır. Yani boyalı mı, kaplama mı ya da ham mı?

Ahşap Hangi Boyalar İle Boyanabilir?

• Su bazlı boya ve vernikler.
• Sentetik boya ve vernikler.
• Selülozik boya ve vernikler.
• Akrilik boya ve vernikler.
• Epoksi, poliüretan ve diğer boya çeşitleri

Yukarıdaki listede gördüğünüz gibi ahşabı birçok boya ile boyamak mümkündür. Ahşap boyamak için en çok kullanılan boyaları; yağlı boya, akrilik boya, renkli vernik, sprey boya ve selülozik boyalar ile ahşap boyama tekniklerini aşağıda anlattık. Bu sayede, her boyanın eksi ve artılarını görebilir, sizin için en uygun ahşap boyasını seçebilirsiniz.

Ahşap Yağlı Boya İle Boyanır Mı?

Yağlı boya ile ahşap boyanır mı?: Evet, yağlı boya ile ahşap boyanabilir. Yağlı boya ile ahşap boyama eskiden beri en çok kullanılan boyama teknikleri arasında bulunuyor.

Bir yağlı boya ile neredeyse her şey boyanabilir ve bulunması kolaydır. Bu nedenle, metal, duvar ahşap boyama dahil bir çok yerde yağlı boyayı kullanıyoruz. Örneğin: Yağlı boya ile mobilya boyama, kapı pencere boyama, demir boyama v.b.

Fakat, yağlı boya ile ahşap boyamanın bazı dezavantajı var. Geç kuruması ve koku yapması! Yağlı boyaların katları arasında 24 saat beklenir. Kokusu da birkaç gün hatta 1 haftaya kadar geçmez.

Yukarıda bahsettiğimiz gibi bir ahşabı boyarken ahşabın daha önce boyanmış veya boyanmamış olması önemlidir. Boyama yapacağınız ahşap ham ahşap da olabilir, mdf kaplama da olabilir, boyalı da olabilir.

Yağlı boya ile ahşap boyama ile ilgili uyarı ve tavsiyelerimizi yaptığımıza göre artık, “yağlı boya ile ahşap nasıl boyanır?” anlatalım.

Yağlı Boya İle Ahşap Nasıl Boyanır?

• Ahşap üzerine 1 kat sentetik astar uygulayın. (Sentetik astar, yağlı boya ile aynı cins astardır. Yağlı boyanın daha iyi tutmasını sağlar, ahşabın emiciliğini azaltır, ahşap renkli ise rengini kapatır.)
• 24 saat astarın kurumasını bekleyin. (Normal şartlarda 3 4 saat de astar kuruyabilir. Fakat, üretici tavsiyeleri 24 saattir.)
• 24 saat sonra, ilk kat yağlı boya ile ahşabı boyayın.
• İlk kat yağlı boyanın tam kuruması için 24 saat bekleyin.
• Ardından son kat yağlı boyayı yapın.

Herhangi bir eşyanızı, mobilyanızı veya kapı ev pencerelerinizi yağlı boya ile boyarken yukarıdaki uygulama aşamalarına dikkat edin. Ayrıca, yağlı boyanın mat, yarı mat ve parlak cinslerinin olduğunu hatırlatalım.

Mat yağlı boya, daha çok dekoratif işlerde kullanılır ve fırça rulo izi yapmadığından uygulaması daha kolaydır. Parlak yağlı boyalar ile ahşap boyama yaparken, çok daha dikkatli olmalı ve kaliteli fırça rulo kullanmalısınız.

Akrilik Boya İle Ahşap Boyanır mı?

Artık, günümüzde ahşap boyama değince belki de ilk akla gelen boyalar akrilik boyalardır. Seneler önce ahşap boyama değince akla yağlı boyalar gelirdi. Şimdi ise, tahtını akrilik boyalara bıraktı diyebiliriz. Öyle ki, büyük bir akrilik boya sektörü oluştu.

Koku yapmayan akrilik boyalar, ahşap boyamak için, artık günümüzde en çok tercih edilen boyalardır. Sektörün büyüklüğünü anlayan bazı hırdavatçılar bile artık akrilik boya satıyor.

Peki, akrilik boya neden bu kadar rağbet gördü? Akrilik boyaların en büyük avantajları; koku bırakmaması ve çok hızlı kuruması. Ayrıca, hem hobi ahşap boyama işlerinde, hem mobilya boyamada, hem de dış cephede ahşapları koruma ve renklendirme için kullanılıyor.

Tabi, akrilik boyanın da bir çok çeşidi var. Akrilik boya ile ahşap boyama tekniklerinde diğer boyalarda olduğu gibi, ahşabın ham mı, boyalı mı, kaplama mı olduğuna dikkat etmelisiniz.

Ahşap boyama yaparken, size en uygun akrilik boyayı kullanırsanız memnun kalmamanız için hiç bir sebep yok.

Örnek vermek gerekirse: Dış mekanda olan bir ahşabı boyamak için; hobi için kullanılan akrilik boyayı değil, multisurface yani genel maksatlı olanı tercih etmelisiniz. (Örnek akrilik boyalar: Rich akrilik boya, Cadence akrilik boya.) (Örnek Multisurface (genel amaçlı) boyalar: Polisan X1 Art, Permolit Multisurface, Dyo Hobilux, Dyo Hidroten, Cadence Multi Surface, Rich Multisurface v.b.)

Akrilik boyalar ile ilgili gerekli uyarıları yaptığımıza göre artık “akrilik boya ile ahşap nasıl boyanır?” sırası ile anlatalım.

Akrilik Boya İle Ahşap Nasıl Boyanır?

• 1 kat akrilik astar uygulayın. (Ahşaba daha önce boya yapılmamış ise, emmesini engellemek için astar yapılır. Ayrıca, parlak kaplama bir ahşap ise boya iyi tutar.
• 5-6 saat astarın kurumasını bekleyin. (Genelde 2 3 saat yeterli olsa da üreticiler en az 5 6 saat beklenmesini istiyor.)
• Astar kuruduktan sonra, 1 kat akrilik boyanızı yapın.
• 5 6 sat sonra son kat akrilik boyayı yapın.

Parlak akrilik boyalar için kadife rulo kullanabilirsiniz. Gerek görürseniz, kenarlar için kılları açık sarı veya krem renkte olan su bazlı boya fırçası kullabilirsiniz.

Akrilik boyadan sonra vernik uygularsanız boyanız çok daha dayanıklı olur. İsteğinize göre mat, parlak veya yarı mat bir vernik seçin.

Vernikli Ahşap Nasıl Boyanır?

Vernikler, birçok kişinin bildiğinin aksine renksiz değil, renkli de olabilir. Yani, renklendirilmiş hazır vernikler ile ahşaplar boyanabilir. Ayrıca, siz uygun renklendirici pigmentleri kullanarak renksiz vernikleri renklendirip boyama yapabilirsiniz.

Fırça verulo ile sürülen renklendirilmiş verniklere Türkiye’de genellikle Vernik Ahşap Koruyucu veya halk dilinde renkli pinoteks deniyor.

Renksiz ahşap vernikleri ahşabı korumak veya parlatmak için kullanılıyor. Renklileri ise; koruma, parlatma ve aynı zamanda renklendirmek için kullanılıyor.

Bir ahşabı vernikli ahşap koruyucu ile renklendirmeniz için; ham ahşaplar tercih edilmelidir. Vernikli ahşap koruyucunun tam rengini verebilmesi için, ahşabın ham olması gerekir veya aynı renkte bir vernik ile boyanmış olması gerekir.

Örneğin: Daha önce ceviz rengine boyanmış bir ahşap, sadece ceviz renginde vernikli ahşap koruyucu ile boyanmalıdır. Kayın, meşe, kiraz gibi farklı renkle boyamak isteniyorsa, ham ahşaba kadar zımpara yapılması gerekiyor. Aksi halde, istediğiniz rengi alamazsınız. Karışık bir renk olur.

Vernikler hakkında daha fazla bilgi almak için, linke tıklayarak, “Vernik nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz. Renkli vernik ile ahşap boyama uyarılarımızı da yaptığımıza göre artık, boyama aşamalarına geçebiliriz.

Renkli Vernik İle Ahşap Nasıl Boyanır?

• Gerek görüyorsanız ahşap yüzeyi düzeltmek için zımpara yapın.
• Zımparanın tozunu nemli bez ile silin.
• Boyayacağınız ahşap ham ahşap ise, gerek görüyorsanız, ahşabı içeriden korumak için, boyadan bir gün önce emprenye uygulayın. Emprenye hakkında daha fazla bilgi almak için, linke tıklayarak “Emprenye nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz.
• 1 kat vernikli (renkli) ahşap koruyucu uygulayın.
• En az 5 6 saat sonra ikinci katı yapın. (Vernikli ahşap koruyucularda üreticilerin önerisi katlar arası en az 1 gün beklemektir. İyi bir uygulama için vaktiniz varsa katlar arası 1 gün bekleyin.)

Sprey Boya İle Ahşap Boyama

Sprey boyalar, herşeyde olduğu gibi ahşap boyamak için de; çok pratik boyalardır. Sprey boya ile ahşap boyamak diğer boya türlerinden daha eğlenceli olmasına karşın, büyük alanlarda çok daha maliyetli olabilir.

Sprey boya, daha çok birkaç metrekarelik küçük alanları boyamak için ideal boyalardır. Zaten çoğu zaman bu amaçlarla kullanılıyor.

Sprey boya ile ahşap boyama ile ilgileniyorsanız ve daha önce sprey ile boya yapmak tecrübeniz yoksa, önce küçük alanlarda çalışmanızı tavsiye ederiz. Böylece, spreyin akma, boyada dalgalanma ve iz kalması gibi istenmeyen durumları test etmiş olursunuz. Sprey boyalar hakkında daha fazla bilgi almak için, linke tıklayarak “Sprey boya nedir?” yazımızı okuyabilirsiniz.

Yukarıda bahsettiğimiz gibi, sprey boya küçük ahşap plaka veya objeleri boyamak için idealdir. Evinizde hangi türde ahşap olursa olsun, sprey boyalar ile boyayabilirsiniz.

Fakat, sprey boyaların kokusunun da rahatsız edici olduğunu hatırlatalım. Hangi türde sprey olursa olsun; sprey kokusu rahatsız edici ve sağlığa zararlıdır.

Küçük pigment tanecikleri ve gazların havaya salındındığını düşünürsek özellikle, evinizin içindeki bir ahşapları boyarken maske takmanızı veya mümkünse boyanacak eşyaları dışarı taşımanızı öneriyoruz.

Tüm sprey boya çeşitleri ile evinizdeki ahşapları boyayabilirsiniz. Akrilik, sentetik, selülozik, cinsi hiç önemli değil. Üstelik hepsinin uygulaması aynı.

Fakat, selülozik spreyleri kullanabilmeniz için, ahşabın ya ham olması gerekiyor ya da selülozik boya ile boyanmış olması gerekiyor. Çünkü, yüzeydeki diğer boya çeşitlerini selülozik boya eritir. Şimdi, sprey boya ile ahşap boyamanın detaylarına geçelim.

Sprey Boya İle Ahşap Boyama

• Ahşap yüzeyi düzeltmek için, gerek görürseniz, zımpara yapın.
• Zımparanın tozunu nemli veya kuru bir bez ile alın.
• Gerek görürseniz, boyanın iyi tutması için 1 kat sprey astar uygulayın. (Astar aynı zamanda eski rengi de kapatır.)
• Sprey astardan yaklaşık yarım saat sonra, ilk kat sprey boya ile ahşaplarınızı boyayın. (Yaklaşık 25 santimetre mesafeden kolunuzu sık sık hareket ettirerek boyama yapın.)
• İkinci katı da yarım saat sonra yaparak boyamanızı bitirin.
• Sprey ile ahşaplarınızı boyadıktan sonra, korumak veya parlatmak için mat, yarı mat veya parlak sprey vernik de uygulayabilirsiniz.

Selülozik Boya İle Ahşap Boyama

Selülozik boya ile ahşabı boyama tekniği pek bilinmese de; selülozik boyalar ile ahşaplar boyanabilir. Özellikle, sanayide kullanılan selülozik boyalar çok hızlı kurur.

Selülozik bir boya ile bir ahşabı boyamak istiyorsanız, ahşap ya ham olmalı ya da ahşap üzerinde selülozik boya olmalıdır. Aksi halde, alttaki boyayı kabartır.

Emici veya emici olmayan tüm ahşapları boyamak için selülozik boya kullanabilirsiniz. Selülozik boyalar, çok dayanıklı boyalardır ve hızlı kururlar. Fakat, kururken çok koku yayarlar ve sağlığa zararlı boyalardır.

Selülozik boya ile ahşap boyama yaparken fırça rulo kullanacaksanız, çok hızlı olmalısınız. Eğer, yeterince hızlı boyamazsanız boya fırçanız ahşaba yapışabilir.

Bu nedenle, selülozik boya uygulamasında daha çok boya tabancası tercih edilir. Ayrıca, solunması çok rahatsız edici olduğundan; iç mekandaki ahşap boyama işlerinizde kullanmanızı tavsiye etmiyoruz. Yine de bir selülozik boya ile ahşabı hızlıca boyamak istiyorsanız sırasıyla aşağıda anlattık.

Selülozik Boya İle Ahşap Nasıl Boyanır?

• 1 kat selülozik astar uygulayın.
• Yaklaşık yarım saat kuruması için bekleyin.
• İlk kat selülozik boyayı uygulayın.
• Yarım saat sonra, ikinci kat selülozik boyayı yapın.

Yukarıda anlattığımız boyalar dışında; epoksi boya, poliüretan boya, toz boya gibi farklı boya türleri mevcut. Bu boyalarla da ahşap boyanabilir. Fakat, biz kolay bulunabilen boyalarla, en çok kullanılan ahşap boyama tekniklerini anlattık. Soru, görüş ve önerilerinizi yorum kısmından yapabilirsiniz.